ORIGINAL_ARTICLE
درآمد/ منظر ایرانی: درختان راوی
-
http://www.manzar-sj.com/article_1258_68ef7452c0844236415966520ddfcbf2.pdf
2012-06-01
5
5
-
سید امیر
منصوری
amansoor@ut.ac.ir
1
استادیار دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
زیبایی ایرانی در آندلس؛ تأثیرپذیری هنر باغسازی آندلس از باغ ایرانی
باغسازی دوره اسلامی آندلس از یک سو امانتدار نگرشهای حاکم بر فضاسازی به شیوه اسلامی و شرقی است و صور واضحی از ردپای باغهای ایرانی و معماری سرزمینهای اسلامی را در خود به نمایش گذاشته و از سوی دیگر محلی برای تجلی تعامل شیوههای مختلف معماری غرب و شرق با مؤلفههای محیطی، بومی و شرایط اقلیمی است که در کل شخصیتی متمایز و منحصر را برای این شیوه ایجاد کرده است. بهدنبال فراهم شدن برنامه سفر به اسپانیا، فرصت برای انجام یک کار پژوهشی در خصوص باغ و باغسازی اسلامی آندلس بسیار مغتنم بود. لذا از آنجایی که یافتن اطلاعات در خصوص باغسازی آندلس از طریق مراجعه به منابع مکتوب و اینترنت برای محققین و سایر علاقمندان امکانپذیر است، در این پژوهش جنبههای مختلف باغسازی آندلس با رویکرد ادراک حضوری فضا مورد توجه قرار میگیرد. یافتههای پژوهش، ناظر بر بررسی شکل و ساختار باغ آندلسی است که نوشته حاضر عمدهترین ویژگیهای هندسی و ساختاری باغسازی آندلس را در قالب فرضیههای ذیل ارائه کرده و به اثبات آنها میپردازد. در این پژوهش دو فرضیه مطرح است؛ فرضیه اول به عدم وجود هندسهای منظم و تأثیرپذیری شکل باغ از زمینه میپردازد و در فرضیه دوم مهمترین ویژگی باغسازی آندلس که آن را از نمونههای مشابه متمایز میکند، مورد بررسی قرار میگیرد. پژوهش حاضر این ویژگی را "ساختار خرد فضایی" مینامد. فضای باغ در مجموعه باغهای آندلسی به صورت ترکیبی منسجم از فضاهای خرد و نسبتاً مستقلی است که ضمن آنکه توسط نظام بزرگتر تمامیت مجموعه باغ در بر گرفته شدهاند، هرکدام دارای ویژگیهای بصری خاص خود هستند. در نهایت اگرچه بررسی چرایی و دلایل شکلگیری چنین نظام خرد فضایی در باغسازی آندلس هدف اصلی این مقاله نبوده است، لیکن پنج فرضیه در راستای توضیح عوامل احتمالی مؤثر در شکلگیری این نظام به بحث گذاشته میشود.
http://www.manzar-sj.com/article_1259_203b4beab4602eba21227cafd4bf747b.pdf
2012-06-01
6
13
باغسازی
آندلس
باغ ایرانی
نظام خرد فضایی
منظرهسازی
مهرداد
سلطانی
m_soltani@znu.ac.ir
1
پژوهشگر دکتری معماری، عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان.
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
منظرهسازی در مجموعه ورزشی؛ طرح کاشت اکولوژیک در پارک المپیک 2012 لندن
پارک المپیک در شهر لندن برای میزبانی بازیهای المپیک 2012 طراحی شد. رویکرد این پروژه بر اساس کاشت اکولوژیکی پایدار، استفاده از گیاهان بومی و غیر بومی است؛ گیاهانی که با محیط سازگار بوده و متجاوز نباشند. پارک المپیک بر خاک پساصنعتی بسیار آلودهای شامل نخالههای ساختمانی و فضولات سبز تبدیل شده به کود، ساخته شد. دو قسمت اصلی این مجموعه، پارک شمالی و جنوبی است. در پارک شمالی هدف، ایجاد تنوع زیستی مانند تالابهای بومی و چمنزارهاست و پارک جنوبی با رویکرد فرهنگی ساخته شد. برای طراحی این قسمت از پارک از چهار منطقه جهان شامل اروپای غربی، آمریکای شمالی، نیمکره جنوبی و به خصوص آفریقا و آسیای میانه و چین گیاهانی آورده شد.
http://www.manzar-sj.com/article_1260_516641cf3770de3270fef912cf575e7f.pdf
2012-06-01
14
19
پارک المپیک لندن
طراحی کاشت اکولوژیک
گیاهان بومی
گیاهان غیر بومی
جیمز
ایچ موف
j.a.hitchmough@sheffield.ac.uk
1
استاد گروه منظر دانشگاه شفیلد
AUTHOR
نایجل
دونت
n.dunnett@sheffield.ac.uk
2
استاد گروه منظر دانشگاه شفیلد
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
بیانیه وین در مورد "میراث جهانی و معماری معاصر ـ مدیریت منظر شهری تاریخی"
در دوران معاصر گسترش شهرهای جدید بسیاری از کشورها در پیرامون شهرهای تاریخی، یکی از معضلات ساکنین و مدیران شهری بهشمار میرود. در اغلب موارد این رشد و توسعة شهرسازی نوین در صورت عدم کنترل صحیح و مدیریت مطلوب از سوی مسئولین بهعنوان عاملی که ارزشهای میراثی شهرهای تاریخی را تهدید میکند، چالش برانگیز خواهد بود. بیست و هفتمین نشست کمیتة میراث جهانی در شهر وین، بر موضوع گسترش شهرها در دوران معاصرتأکید میکند که منظر شهرهای تاریخی را همواره تحت تأثیر قرار میدهند. در این تفاهمنامه پیشنهادهایی برای مدیریت حفاظت از مناظر شهری تاریخی و راهکارهایی نیز مرتبط با معاصرسازی در این محدودهها ارایه شده است. بر این اساس با توجه به رشد و توسعة کالبدی شهرهای کشور به خصوص در پیرامون هسته تاریخی و مناظر ارزشمند آن، توجه به رویکردهای بیان شده در بندهای این کنفرانس ضروری بهنظر میرسد.
http://www.manzar-sj.com/article_1261_dc179988a3ed654ca4b1a59a623d741a.pdf
2012-06-01
20
23
بیانیه وین
میراث جهانی
یونسکو
معماری معاصر
منظر شهری تاریخی
ORIGINAL_ARTICLE
آموزش مبتنی بر کشف؛ به دنبال سؤال از برای آموختن
شیوه سنتی و یکسویه آموزش که معلم دانش ها را پی در پی به دانشجویان ارایه میدهد پاسخگوی مطالبات رشتهها و دانش چندبعدی و کلنگر امروز نیست. در این بین رشته معماری منظر و علم منظر به عنوان دانشی پیوسته با طبیعت، تاریخ و جامعه بیشترین صدمه را از این شیوه آموزش میبیند. امروزه آموزش مبتنی بر کشف و تجربه در محیط، بهترین مکان آموزش را برای خوانش و تفسیر منظر و تجربه انسانها در طبیعت و تاریخ مهیا میسازد، خوانش و تفسیری که مغز آموزش این رشته برای دانشجویانی است که خود بازیگر اصلی کسب دانش منظر به شمار میروند. سفر در این میان بهترین بستر تمرین برای کسب توانایی در خوانش و تفسیر منظر مبتنی بر خواننده است. انجمن سفرهای پژوهشی منظر با این هدف از 6 سال قبل اقدام به برگزاری سفرهای بلند مدت 1 ماهه به کشورهای خارجی کرده و در پی تبیین و تدوین این شیوه آموزش در طی سفر بر آمده است. سفر به هندوستان در نوروز 1391 تجربهای نو در برنامهریزی و اجرای این روند آموزشی بود. آنچه در ادامه میخوانید معرفی و تحلیل از نحوه اجرا و دستیابی به اهداف و پتانسیلهای سفر در روش آموزش مبتنی بر کشف و نهایتاً ارایه دستاوردهای آن است.
http://www.manzar-sj.com/article_1262_2d09269e43de21d36432daa64a020376.pdf
2012-06-01
24
27
آیدا
آل هاشمی
Ayda_alehashemi@yahoo.com
1
پژوهشگر دکتری معماری
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
همه WH ها درباره سفر هند
سفر به هندوستان، کشور رنگها، داستانهای اساطیری و طوطیان شکرشکن یک رویاست.
سرزمین هزار دین و آیین، خدایان زمینی در کنار ادیان آسمانی....
سرزمین تضادها... فقر و غنا، کویر و جنگل، خداپرست و بتپرست، سرزمین شهرهای پرجمعیت، مملو از آلودگی، ازدحام، مردمانی قانع، فارغ از تعلقات دنیوی با آیینهای بسیار.
تجربهای تکرار ناشدنی از صحنههای منحصر به فرد که در پی لحظه لحظه نزدیکتر شدن به منظر مردمی این سرزمین، رضایت در عمق چشمان همسفران دیده میشد.
سرزمینی که در عین غریبگی و تضاد با عادات ما، به دلیل پیوستگیهای فرهنگی و تاریخی، آشنا بود. آنجا که شعری پارسی تزیینکننده بنایی تاریخی بود، واژههای بسیاری از زبان پارسی که در زبان هندی رایج بود و نام شهرها و خیابانها.
برگزاری 5 سفر خارجی برای کمیته سفرهای پژوهشی منظر تجربهای عمیقتر فراهم کرد تا سفر به هندوستان را به دقت برنامهریزی و اجرا کند. شناخت تمدن شبه قاره هند به واسطه برخورداری از تمدن کهن چند هزار ساله رود سند و تعاملات بسیار با سرزمین ایران از مهمترین دلایل سفر به هند بود. بازدید از شهرهای دهلی، آگرا، جیپور، شاندیگار، اجمیر، ادیپور، پوشکار، احمدآباد، بمبی، اورنگآباد، بنارس و لاکنو در طول 23 روز با هواپیما، اتوبوس و قطار، تجربه جدیدی از مشق زندگی جمعی و دیدارهای پژوهشی از فرهنگ و تمدن دیگران را پیش روی همسفران قرار داد..
http://www.manzar-sj.com/article_1263_a3e2a29466a778be7b42f9a17f54f349.pdf
2012-06-01
28
33
محمد صالح
شکوهی بیدهندی
saleh.shokouhi@gmail.com
1
پژوهشگر دکتری شهرسازی
AUTHOR
سیده پروانه
غضنفری
snowstorm1360@yahoo.com
2
کارشناس ارشد معماری منظر
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
علیاکبر نصرآبادی : نقش منظر بر تنه درختان
"نظریههای نو" عنوان کارگاهی است که مرکز پژوهشی نظر برای صاحبنظرانی تدارک میبیند که در پی تجربه و تأمل موضوعی خاص، تفسیری نو از پدیدههای قدیم بهدست دادهاند. در سومین جلسه از کارگاه نظریههای نو در تاریخ 2/3/91 مهندس "علیاکبر نصرآبادی" ـ معمار و نقاش ـ از تکنیک نقاشیهای خود به نام "چوب سوز" و ایده آثار خود تحت عنوان درختان راوی میگوید. گزارش مختصری از این نشست که در نمایشگاه آثار ایشان برگزار شد در ادامه خواهد آمد.
http://www.manzar-sj.com/article_1264_ca2d5e5742dae6a790cfda804b119796.pdf
2012-06-01
34
35
ORIGINAL_ARTICLE
رویکرد منظرین، راهکاری برای معماری آینده؛ مروری بر نظریات و رویکردهای مانوئل پالرم
معماران به معماری به عنوان شی و به منظر به عنوان زمینه مینگرد که صرفاً شی روی آن قرار میگیرد و کارکردی جز پس زمینه بودن ندارد مینگرند و در فرایند ساخت و ساز جایی که معماری تمام میشود را شروع منظر میدانند. برخلاف اکثر هنرها که شاهد دور شدن از جسمیت هستیم، در معماری شیگرایی را میبینیم. امروز این نوع نگرش در حال تغییر است و توجه به ارجحیت فضا و مکان بر توده منجر شده است تا بسیاری از معماران به منظر و رویکرد منظرین روی آورند. منظر به ایدههای مرتبط به فضا نظم میدهد. در این میان مانوئل پالرم، معمار و نظریهپردازی است که در گستره فراتر از معماری ساختمان، با تآکید بر ساخت منظر، پیچیدگیهای دنیای امروز را تعریف میکند. وی در بستر منظر برای معماری معنا قایل است و در منظر نه به دنبال کالبد، بلکه ارتباط آن با انسان است. پالرم تعریف جدیدی از فضا و مفهوم آن ارایه میکند و از آن به عنوان پیامد تحولات خاص یاد کرده که نیاز به ابزارهای ویژه تجزیه تحلیل و چارچوبهای ادراکی جدید دارد و پارامترهای جدیدی را فراتر از پارامترهای اقلیدوسی و دکارتی برای فهم آن بیان میکند. وی تجربیات متفاوتی در زمینههای معماری، برنامهریزی شهری، منطقهای و منظر داشته و بر موضوع ساخت منظر به عنوان سنتزی از اقدامات مجزای حفاظت و دگرگونی سرزمینی تمرکز کرده است. اکثر کارهای مطالعاتی و اجرایی او در جزایر قناری است. وی معتقد است پیچیدگیهای اجتماعی، انسانشناختی، فرهنگی و طبیعی خاصی در این جزایر نهفته که فعالیت در آن را برای او جذاب میسازد. نتیجه تمرکز او بر چیزی که او "پدیده فرهنگی" این جزایر میداند، وی را به دستاوردهای متفاوتی قیاس با سایر نظریهپردازان رسانده است. سکوت و بعد از سکوت، عدم قطعیت، فضا، رابطه دوسویه انسان و طبیعت مهمترین رویکردها و دیدگاههای پالرم هستند که در این پژوهش به آنها پرداخته شده است.
http://www.manzar-sj.com/article_1265_20dba762bbaaefc2653717882ab5106f.pdf
2012-06-01
36
43
خوان مانوئل پالرم سالازار
جزایر قناری
سکوت
عدم قطعیت
درک منظر
ماتریس
امیر
ردایی
aradaiee@yahoo.com
1
کارشناس ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی همدان
AUTHOR
سارا
ردایی
sara_radaei@yahoo.com
2
کارشناس ارشد معماری منظر دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
نوسازی طبیعتگرا؛ رویکرد احیای طبیعت در بافت شهری سانتاکروز
انسانی که روزی خود را در دامن طبیعت میدید، امروز رابطهاش با طبیعت به سلطه تبدیل شده است. از این رو به دلیل شکاف عمیق بین انسان و طبیعت، حضور طبیعت و یا تقویت آن در شهر از عوامل ضروری در طراحی منظر شهری امروز محسوب میشود که باید بین شهر بهعنوان یک جزء و طبیعت بهعنوان یک کل، رابطهای مطلوب برقرار کرد. «خوان مانوئل پالرم»، معمار منظر اسپانیایی، طبیعت را عاملی مهم در طراحی منظر و فراتر از یک نگرش سطحی می داند. وی با بیان اینکه معرفی مفهوم منظر از طریق تحقیق پیرامون اصل هویت است، سعی دارد از طریق ایجاد فضاهای جمعی با استفاده از بازسازی طبیعت تاریخی شهر، محیطی آشنا را برای شهروندان به عنوان یک نقطه شاخص شهری در دل شهر فراهم کند. پالرم در بازسازی دو پروژه "جاده سانتوس" و "پارک گارسیا سانابریا" در شهر سانتاکروز، توانست ایدههایش را به منظور استفاده از طبیعت در طراحی منظر به نمایش بگذارد و وارد فضای شهری کند. در نظریات پالرم، منظر به عنوان ابزاری، که میتوان به وسیله آن فراتر از فردیت خود در جستجوی یک توافق جمعی باشیم، تعریف شده که محدودیتی برای آن وجود ندارد؛ در این راستا او ارتقای ابعاد فرهنگی منظر را در پی توجه به ساختار هویت جمعی میداند که از طریق آن همزیستی بین تنوع فرهنگی و اعتقادات مربوط به جامعه معاصر برجسته میشود. در این نوشتار تلاش میشود با تحلیل دو پروژه، رویکردهای مختلف پالرم در پیوند طبیعت با بافت شهر مورد بررسی قرارگیرد.
http://www.manzar-sj.com/article_1266_0cf6793887b1b531b2ae8e0ddca3636c.pdf
2012-06-01
44
49
طبیعت
انسان
احیای منظر شهر
زیرساختهای شهری
هویت
پالرم
ژیلا
رجبی
zhila_rajabi@yahoo.com
1
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه تهران
AUTHOR
سحر
اردانه
sahar.ardaneh@ut.ac.ir
2
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مناظر معدنی، مرگ یک تعامل؟ رویکردهای نوین در برخورد با سایتهای پسامعدنی
بشر رابطه دوسویه با طبیعت و بستر زمین دارد. کره خاکی هم منبع الهام و هم منبع ارتزاق انسان است. برداشت بشر از بستر زمین از دوران اولیه حضور بشر بر روی زمین شروع شد و همچنان نیز ادامه دارد. بدین ترتیب انسان در مسیر رشد و تکامل خود تا امروز، در مناظر بکر و طبیعی فراوانی دخل و تصرف کرده و در واقع مناظر طبیعی را به مناظر فرهنگی، معدنی، صنعتی و ... مبدل کرده است. منظر حاصل از فعالیتهای استخراجی و معدنی، برخلاف منظر کشاورزی، در اغلب نمونهها یک بخش پایدارِ جغرافیایی و اقتصادیِ آن نیست و مدت زمان فعالیتهای معدنکاری بازه زمانی کوتاهی دارد. در نتیجه منظر معدنی به سرعت متروک و به منظر پسامعدنی بیمصرف تبدیل میشود. سایتهایی که نشان از تعامل یک سویه بشر با بستر زیست دارد. این نوشتار در پی پاسخ به این سؤال است که مناظر به جای مانده از فعالیتهای معدنی، چگونه میتوانند در برنامهریزی و طراحی به مناظر مطلوب تبدیل شوند؟ در این میان تلاش میشود پس از مرور بر رویکردهای مختلف به مناظر معدنی و پسامعدنی در دهههای اخیر، رویکرد ویژه مانوئل پالرم، معمار اسپانیایی، در پرداختن به این مناظر مورد بررسی و تحلیل قرار بگیرد. در واقع پالرم با رویکردی منظرین و با استفاده از ابزاری به نام ماتریس روشی نوین در این زمینه را معرفی میکند.
http://www.manzar-sj.com/article_1267_8729358cf2ccd7627ca5495263d8b7a3.pdf
2012-06-01
50
55
مانوئل پالرم
منظر معدنی
منظر پسامعدنی
منظر طبیعی
ماتریس
سارا
گلستانی
Sr.golestani@gmail.com
1
کارشناس ارشد معماری منظر دانشگاه تهران
AUTHOR
مونا
مسچی
Mona_me86@yahoo.com
2
کارشناس ارشد معماری منظر دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
فضای معماری به مثابه منظر؛ بازتعریف فضای سنتی از نگاه منظر
این مقاله قصد دارد با تکیه بر مفهوم فضا در برابر مفهوم منظر معضل برآمده از مبانی و اصول پیشتازان هنر و معماری مدرنیسم قرن بیستم و ابزار عملی آنها در پروژههای معماری را نشان دهد. از این نقطه نظر، بررسی این مفهوم از فضا در معماری امروز نقش تعیینکنندهای را بازی میکند و مستلزم تجدید نظر است. به بیان بهتر و به قول برجزیان (Borgesian)1 "تعریف دوباره فضا از طریق مفهوم منظر به عنوان یک مکانیسم، قادر است سامانهای از روابط با محیط را بیان و ارایه کند که در آن پروژه معماری و منظر به عنوان یک قیاس در نظر گرفته میشود".
http://www.manzar-sj.com/article_1268_728505b338dea88694570a4da59a330a.pdf
2012-06-01
56
59
ایده فضا
فضای جمعی
قلمرو به عنوان یک سامانه
منظر به عنوان ابزار
الگوی نگرش
خوان مانوئل
پالرم
jpalerm@paltab.com
1
دکتری معماری دانشکده معماری دانشگاه لاس پالماس جزایر قناری
AUTHOR
ترجمه : نفیسه
سیده
2
کارشناس ارشد معماری منظر، دانشگاه تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
مانوئل پالرم در نگاه دیگران/ تجدید منظر سرزمینی: رویکرد پالرم در پروژه احیای دره سانتوس
http://www.manzar-sj.com/article_1269_ab3927cc71af798aef82b966b3902e5d.pdf
2012-06-01
60
61
یان
نوسوم
nussaumeyann@yahoo.com
1
دکتری معماری منظر، استاد دانشگاه لاویلت پاریس
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
گفتگوی مجله منظر با خوان مانوئل پالرم
http://www.manzar-sj.com/article_1270_c397d73beaf0cf113e462c10c398789c.pdf
2012-06-01
62
63
ORIGINAL_ARTICLE
محله گرایی در تهران : گامی به سوی شهر انسانگرا
http://www.manzar-sj.com/article_1241_8e7e1bc0c8b6aa558dc082c5159c492d.pdf
2012-06-01
66
66
ناصر
براتی
naser_barati2006@yahoo.com
1
دکتری شهرسازی و برنامهریزی شهری، مشاور مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
محله نوین؛ الگوی جامعهشناسی شهری از توسعه محلهای
به دنبال رشد وسیع فیزیکی شهرها و گسترده شدن دامنه مبادلات انسانی موضوع هویتیابی در محلههای مسکونی و سازماندهی روابط ساکنین شهری با سکونتگاههای زیستی در شهر، واحد محله شهری به یکی از لوازم ضروری ساماندهی شهر تبدیل شده است. در دهههای اخیر محله، محیط اجتماعی و انسانی آن به ویژه در سطح روابط اجتماعی زمینه را برای برنامهریزی بهتر بازسازی شهری فراهم کرده است. از لحاظ علمی و نظری موضوع محلات شهری به مسئلهای مهم در ادبیات شهری تحولیافته و توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. مفهوم اجتماع (Community) در این بررسی به واحد کوچک محل در یک شهر نیز اطلاق میشود. مفهوم اجتماع طی دهه 60 تا مدتها بر اساس مبانی مختلف از حوزه اطلاعات جامعهشناسی حذف شده بود. از این تاریخ به بعد این مفهوم تنها در رشتههای مورد ارتباط با سیاستهای اجتماعی مورد استفاده قرار گرفت. در چند دهه اخیر نوعی علاقه فزاینده به احیای مفهوم و واقعیت قابل تحقق اجتماع در بین محققان شهری به ظهور رسیده است. محله واحد اجتماعی درون شهر تعریف میشود که ساکنین آن ممکن است بر حسب خصوصیات ویژه جمعیتی گرد هم آمده باشند. موقعیت اقتصادی از قبیل نوع شغل، شرایط عمومی اجتماعی مانند سطح برخورداری و رفاه اقتصادی و نیز تفاوتهای فرهنگی و نژادی از جمله خصوصیاتی است که ممکن است محلهنشینان را از یکدیگر متمایز کند. به علاوه افراد ساکن در یک محل به لحاظ فضای شهری و نوع تلقیات فرهنگی و شهروندی ممکن است در یک محیط مشترک زندگی و آرمانها و ارزشهای مشترکی را مورد هدف قرار دهند. محلات شهری، از لحاظ سازمان اجتماعی و نیز کارکرد و فعالیت ساکنین آنها از یکدیگر متمایزند. از جمله عوامل مؤثر در تغییر ساختار محلات شهری طرحها و برنامهریزیهای کنترل شده شهرها در دوران جدید است که به گونهای غیر مستقیم سازوکار طبیعی شبکه زندگی و فعالیت محلهای را دگرگون کرده است. دگرگونی فوق به دنبال خود تأثیرات فراوانی در شکلگیری ادراک، احساس و رفتار جدید در شهرنشینان همراه داشته است. بر اساس فرایند توسعه برنامهریزی شهری، ایجاد شهر بر طبق تنظیم جغرافیایی جدید و یا دخالت در تقسیمبندی فضایی منجر به تجدید ساختار کالبدی شهرهای مدرن در شکل نواحی منفصل و بیارتباط شهری شده است، در صورتی که محلههای سنتی محصول انتخاب طبیعی ساکنین و خانوارها و برخوردار از رشد طبیعی بوده است. به طور کلی، محلههای شهری پدیدههای بنیادی در نظام تنظیم شهری در گذشته و نیز در حال حاضر در بسیاری از کلانشهرهای جهان از جمله کشور ما تلقی میشوند. با مطالعه سیر پیدایش و توسعه محلههای شهری میتوان دریافت که محلهگزینی در بسیاری از شهرهای بزرگ در سطح کشورهای جهان در ارتباط مستقیم با کارکردهای اقتصادی و اجتماعی موجود در این شهرها قرار دارد. این نوشتار ضمن نقد اجتماعی ساختار فضایی و اجتماعی شهرها در دوران جدید به دلایل و نیز چگونگی بسط و توسعه مفهومی و تحلیلی محلهگرایی جدید میپردازد.
http://www.manzar-sj.com/article_1242_47b70d85c80f8ba8c8c6de3572a4b9cd.pdf
2012-06-01
67
73
محله شهری
توسعه محلهای
توسعه شهری
برنامهریزی محلهای
هویت محلهای
سید یعقوب
موسوی
mousavi35@yahoo.com
1
دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه الزهرا
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شهر پایدار؛ سیاستهایی برای دستیابی به پایداری محلهای
پایداری، ابعاد گستردهای داشته و دستیابی به آن بر اساس رویکردهای مختلف روشهای متفاوتی دارد. دستیابی به پایداری در محلات نیز در ابعاد مختلف دارای پیچیدگیهای زیادی است که پرداختن به همه آنها در نوشتاری کوتاه ممکن نیست، از این رو آنچه در این نوشتار به آن پرداخته میشود؛ بررسی الگوهای متفاوت دستیابی به محله پایدار با نگاه طراحی شهری و بر اساس تجارب صورت گرفته در سایر کشورها و شامل الگوی محله سنتی، الگوی توسعه مبتنی بر حمل و نقل عمومی، الگوی محله سرزنده، الگوی محدوده امن و الگوی رشد هوشمند است. همگی این الگوها بر اساس ویژگیهای شاخص مورد بررسی قرار گرفته و در خاتمه نیز برخی از سیاستهایی که در اولویت اقدام جهت دستیابی به محلههای پایدار در شهر تهران هستند در سه بعد برنامهریزی، مشارکت مردم و اقدامات کنترلی و موردی اشاره شده است.
http://www.manzar-sj.com/article_1243_1de6e7c4210aa72bc2c21c2a398165fe.pdf
2012-06-01
74
79
محله سنتی
محله سرزنده
محله با محوریت حمل و نقل
رشد هوشمند
محدوده امن
مهرداد
کریمیمشاور
mkmoshaver1@gmail.com
1
استادیار گروه معماری، دانشگاه بوعلی سینا همدان
AUTHOR
صمد
نگینتاجی
negintaji_samad@yahoo.com
2
کارشناس ارشد معماری
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
شهرسازی نوین، راهی به سوی ایجاد محلات پایدار
شهرها و واحدهای خردتر آن چون محلات، همچون ارگانیسمی زنده و پویا هستند که در بستر تغییر و تحولات بسیاری قرار میگیرند، لذا نظریات و راهکارهای متفاوتی برای هدایت این تغییرات پیشبینی میشود تا شهر و زندگی انسانها در زمان حال و آینده با مشکل مواجه نشود. در دهههای اخیر رشد فزاینده برنامههای توسعه، منجر به هشدارهای اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی شد؛ لذا در پاسخ به بحرانهای ایجاد شده، رویکردها و مفاهیم جدیدی در حوزههای مختلف شهری مطرح میشود. امروزه توسعه پایدار به عنوان یکی از این رویکردها در تمامی ابعاد اجتماع مد نظر است. برای حرکت در این مسیر و نیل به اهداف آن، میبایست راهکارهایی اتخاذ شود. با توجه به اینکه در دهههای اخیر تأکید بر محلات و اجتماعات محلهای و شروع برنامهریزی از این سطح، در شهرها مطرح است (رویکرد پایین به بالا)، به نظر میرسد که توجه به معیارهای پایداری در محلات و برنامهریزی به منظور توسعه در سطح محله، راهکاری مناسب برای ارتقای کیفیت آنهاست. در ضمن به نظر میرسد که به دلیل برخورد با محیط کوچکتری از اجتماع، پیادهسازی این اصول به مراتب عینیتر و ملموستر باشد. در این میان شهرسازی نوین به عنوان رویکردی جدید در شهرسازی، طیفی کامل از برنامهریزی و طراحی شهری تا معماری را در نظر میگیرد که در پاسخ به محلات ناپایدار به وجود آمده، شکل گرفت. اهمیت بررسی و تحلیل این الگو، به دلیل تأثیرگذاری آن بر برنامهریزی در تمامی سطوح، و در نظر گرفتن مسایل اقتصادی، اجتماعی و زیستمحیطی است. ضمن آنکه اصول ارایه شدة این نظریه، در توسعه شهری، توسعههای جدید، توسعههای درونزای بافت و به خصوص در برنامهریزی محلات شهری، اهمیت قابل توجهی دارد. به نظر میرسد که اصول مطرح شده در این رویکرد، رابطه تنگاتنگی با معیارهای پایداری داشته باشد. روش پژوهش در این مقاله، توصیفیـ تحلیلی است. جمعآوری اطلاعات، بر پایه مطالعات کتابخانهای است و به تفسیر معیارهای پایداری در محلات، و اصول نوشهرسازی و نهایتاً مقایسه تطبیقی آنها با یکدیگر میپردازد. نتیجه آنکه بکارگیری اصول شهرسازی نوین در محلات، راهکاری به سوی پایداری آنهاست.
http://www.manzar-sj.com/article_1245_5669e07952cabb3abf2f5d92a9210bc6.pdf
2012-06-01
80
87
محله
پایداری
شهرسازی نوین
توسعه پایدار
عماد
کتابچی
Emad.ketabchi@gmail.com
1
کارشناس ارشد شهرسازی، گرایش برنامهریزی شهری و منطقهای، دانشگاه شیراز
AUTHOR
خلیل
حاجیپور
khajipoor@gmail.com
2
دکتری شهرسازی، استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز
AUTHOR
محمد
حسینپور
m_hossainpour53@hotmail.com
3
استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز
AUTHOR
ORIGINAL_ARTICLE
محله و حمل و نقل عمومی؛ بررسی کارایی سیستم حمل و نقل در محلات مدائن و هفت حوض تهران
با افزایش جمعیت، تقاضا برای سفر نیز افزایش پیدا میکند. شهر تهران یکی از پرجمعیتترین شهرها در جهان و همچنین پرجمعیتترین شهر ایران با حجم انبوهی از تقاضای سفر رو به رو است. انجام سفرهای بیشتر با اتومبیلهای شخصی، باعث افزایش بیشتر ترافیک و آلودگی نیز میشود. حمل و نقل عمومی یکی از مهمترین راهکارها برای حل این مشکل است. در این تحقیق قصد داریم به بررسی کارایی سیستم حمل و نقل عمومی در دو محله پایدار هفت حوض و مدائن بپردازیم. با استفاده از پرسشنامه، میزان رضایتمندی مسافران مورد سؤال قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان میدهد که بیش از 80 درصد پرسششوندگان میزان رضایتمندی از سیستم حمل و نقل عمومی در این دو محله را زیاد و بسیار زیاد ذکر کردهاند که این خود حاکی از بالا بودن میزان رضایت از سیستم حمل و نقل عمومی در منطقه است و این سیستم توانسته به خوبی جایگاه خود را به عنوان یکی از شیوههای مناسب حمل و نقل در مقایسه با حمل و نقل شخصی پیدا کند. این تحقیق از حیث ماهیت، کاربردی و از حیث روش، تحلیلیـ توصیفی است.
http://www.manzar-sj.com/article_1246_666d39d89265ca21d329a5621823d6d6.pdf
2012-06-01
88
95
حمل و نقل عمومی
محله مدائن
محله هفت حوض
احمد
پوراحمد
apoura@ut.ac.ir
1
دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، رئیس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران
AUTHOR
آرزو
حاجیشریفی
sharifi309@yahoo.com
2
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری
AUTHOR
کیوان
کیانفر
kievank@yahoo.com
3
کارشناس ارشد راه و ترابری
AUTHOR